Yılın ilk 5 ayında çek kullanımı azaldı, karşılıksız tutar yükseldi
Investing.com – Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin Mayıs 2025 dönemine ait Çek Bilgileri Raporu kamuoyuyla paylaşıldı. Açıklanan verilere göre, 2025 yılının Ocak-Mayıs ayları arasında bankalara ibraz edilen çek tutarında önemli bir artış yaşandı.
Rapora göre, söz konusu dönemde bankalara ibraz edilen 470 bin keşideciye ait toplam 6 milyon adet çekin tutarı 3.694 milyar TL’ye ulaştı. Keşideci sayısında geçen yılın aynı dönemine göre %2 düşüş, çek adetlerinde ise %18’lik bir azalma görülürken; ibraz edilen çeklerin tutarında %27 oranında artış kaydedildi.
Karşılıksız çeklerde de artış dikkat çekiyor
Ocak-Mayıs 2025 dönemine ilişkin verilere göre, bankalara ibraz edildiği an itibarıyla karşılıksız çıkan çek sayısı ve tutarında da yükseliş tespit edildi. Bu kapsamda 16,4 bin keşideciye ait 108 bin adet çek karşılıksız işlemine tabi tutuldu. Bu çeklerin toplam tutarı ise 82 milyar TL olarak belirlendi.
Ayrıca, aynı dönemde daha önce karşılıksız işlemi yapılmış olan çeklerin bir kısmı sonradan ödendi. Bu çerçevede 7.072 keşideciye ait 13.630 adet çekin toplam 8.591 milyon TL’lik kısmı karşılıksız işlem sonrası tahsil edilerek ödenmiş oldu.
Karşılıksız çek oranı yükseldi
Mayıs 2025 özelinde karşılıksız çeklerin toplam ibraz edilen çeklere oranında artış görüldü. Tutar bazında bu oran %2,4 olarak ölçülürken, adet bazında ise %2 seviyesine yükseldi. Bu oranlar, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla artış gösterdi.
Bu veriler, piyasada ibraz edilen çeklerin sayısı azalırken karşılıksız işlemlerin oranının yükseldiğini ortaya koyuyor. Hem tutar hem de adet bazında yaşanan artış, çeklerin ödemelerindeki aksaklıkların dikkat çekici boyutlara ulaştığını gözler önüne seriyor.
İstanbul ilk sırada yer aldı
Karşılıksız çek tutarları açısından iller bazında yapılan değerlendirmede İstanbul, en yüksek rakamın kaydedildiği şehir oldu. İstanbul’un ardından Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya karşılıksız işlemi yapılan çek tutarlarında üst sıralarda yer aldı.
Bu beş il, Türkiye genelindeki karşılıksız çeklerin önemli bir bölümünü oluşturdu. Büyük şehirlerde ticari işlemlerin yoğunluğu nedeniyle çek kullanımının yaygın olması, karşılıksız çek tutarlarının bu şehirlerde öne çıkmasında etkili oldu.